Tin Faces

O Photoshop i’r Broses Colodion Plât Wlyb

I ddechrau, fe dreuliodd Simon Plummer ddwy flynedd yn astudio ffotograffiaeth gyda’r bwriad o feistroli Photoshop, yn bennaf gan ei fod yn meddwl bod y sgiliau yma’n hollbwysig i fod yn ffotograffydd “da” yn yr oes ddigidol sydd ohoni.

Yn hytrach, cafodd Plummer ei lyncu gan frwdfrydedd heintus am yr ystafell dywyll, a wnaeth ei arwain at arbrofi gyda ffyrdd amgen o gynhyrchu print.

Wrth ddarllen popeth y gallai gael gafael arno am ffotograffiaeth, daeth ar draws y portreadau cyfoes a dynnwyd gan Sally Mann a chriw cynyddol o ffotograffwyr oedd yn gweithio gyda’r broses colodion plât wlyb.

Mae’n debyg mai gwendidau a chanlyniadau afreolaidd y lluniau yn y broses hen ffasiwn yma oedd y cyferbyniad roedd Plummer yn chwilio amdano i edrychiad clinigol ffotograffiaeth ddigidol. Rhoddodd blwyddyn radd yng Ngholeg St Helens gyfle iddo feithrin y sgiliau sylfaenol ar gyfer y broses hudolus hon sy’n deillio o fore oes ffotograffiaeth.

Bellach, dewis Simon o gamera yw hen gamera maes sy’n plygu – cafodd ei “Patent Reliable” ei adeiladu â llaw oddeutu 1890 gan F. Bulmer o Dewsbury yng Ngorllewin Swydd Efrog. Mae plât bres fach wedi’i stampio â llaw’n nodi mai dyma ‘Camera No.12’ ac mae bellach yn un o dri yn unig sydd ar ôl, hyd y gwyddom ni.

Y “Patent Reliable”

Wrth gyfuno’r camera hwn gyda lens bortreadau Petzval, o tua 1860, a’r broses plât wlyb a ddyfeisiwyd gan Frederick Scott Archer ym 1851, ei weledigaeth yw adeiladu arddangosfa o bortreadau ‘tunteip’ wedi’u tynnu mewn sesiynau byw yn Oriel Colwyn.

Roedd portreadau tunteip yn cael eu gwneud mewn stiwdios ffotograffiaeth i ddechrau, ond roeddent wedyn yn cael eu defnyddio’n fwy aml gan ffotograffwyr oedd yn gweithio mewn bwth neu yn yr awyr agored mewn ffeiriau a charnifalau. Gan efelychu awyrgylch a natur ar-unwaith bwth mewn carnifal, bydd y sesiynau byw yma o bosib’ yn caniatáu i chi gael tynnu eich llun gyda’r ‘Patent Reliable’ gwreiddiol a gweld y broses plât wlyb a’r canlyniadau gyda’u holl wendidau.